Kapak fotoğrafı, Hermeneutik’in kurucusu Wilhelm Dilthley’e aittir.
Hermeneutik Nedir Felsefe ve Tarih
Hermeneutik veya Harmaneutik, bir yorum çalışmasıdır. Hermeneutik, karakteristiği gereği yorumsal bir yaklaşım gerektiren bir çok alanda uygulanabilir. Bu alanlar insan amaçları, inançları, davranışları veya sanat, edebiyat, tarihsel tanıklık ve diğer eserlerde muhafaza edilen yıllardır birikimli şekilde gelişim göstermiş insan tecrübesinin anlamını içeren, bu kavramlarla bağlantısı olan herhangi bir alan olabilir.
Tarihsel olarak Hermeneutik’e sırtını yaslamış alanlara örnek olarak teoloji ve ilahiyat verilebilir; özellikle İncil çalışmaları, hukuk ve tıp’ın yanı sıra insan bilimleri ve sosyal bilimlerde de gözlenir. Bu tarz bağlamlarda Hermeneutik çoğu zaman sanat çalışmalarına, yöntemlerine ve saygın bilim konularına ilişkin uygun araştırma basamaklarına bir ek olarak kullanılagelmiştir. Örneğin teolojide İncil Hermeneutiği, “İncil’i yorumlamanın en doğru yolu nasıl olmalıdır, hangi prensiplere başvurulmalıdır?” gibi sorulara cevap aramaktadır. Son zamanlarda ise uygulamalı Hermeneutik, pek çok disiplin için modern ve gelişmiş araştırma yöntemlerinin geliştirilmesine hizmet etmektedir.
Ancak felsefe sınırları içinde Hermeneutik genellikle ilk olarak bir disiplin alanını, ikinci olaraksa bu alanın geliştiği tarihsel hareketlenmeleri temsil eder. Bir disiplin alanı olarak diğer disiplinlerle olan analojisinin adlandırılması söz konusu olduğunda (örneğin zihin felsefesi, sanat felsefesi), Hermeneutiğin yorum felsefesi olarak isimlendirilmesi pek alâ mümkündür. Hermeneutik böylece başka bir alanın çalışmasına bir ek olarak değil de yorumun kendisine tıpkı bir konu gibi davranır. Felsefi açıdan Hermeneutik bu nedenle yorumun anlamını ve onun temel doğasını, ölçüsünü ve varlığını, insanın varoluşunu kendisine dert edinir; var olma, bilme, dil, tarih, sanat, estetik tecrübe ve pratik hayat hakkındaki temel felsefî soruların yorum inceliklerine başvurarak çözüme kavuşmayı amaçlar.
Hermeneutik Temsilcileri
Hermeneutik bir tarihsel hareket olarak ele alındığında antik çağlara kadar uzanan upuzun bir serüven ile karşılaşırız. Modern tarih şeklinde çerçevemizi daralttığımızda ise 19. ve 20. yüzyıl Alman düşünürleri ve filozofları gözümüze çarpar: Özellikle de Friedrich Schleiermacher ve Wilhelm Dilthey (kurucusu olarak kabul edilebilir). Günümüz Hermaneutiği ise Martin Heidegger, Hans-Georg Gadamer, Paul Ricoeur ve diğer filozoflar tarafından şekillenmiştir.
Hermeneutik Yöntem ve Hermeneutik Döngü
Hermeneutik yöntem, aşağıda hazırladığımız diyagram aracılığıyla paylaşılmıştır:
